NASA Sadi Jaw ai Shaning 2012.

2012 ning a matu NASA kaw nna sadi jaw ai lam gaw koi yen nmai ai sum hkrum  lam ndai mungkan hta byin wa lu ai lam rai nga ai.

Solar storm (flare) ngu ai jan kaw na pru ai kahtet dat n gun kaba (sumla) gaw mungkan ting hta lang nga ai myi hprap wan hte hkang nna shachyaw da ai jak nlang hten za mat na re lam sawn tawt da ma ai. Dai majaw, myi hprap wan, solar wan ni hte matut nga ai arung arai hta shamyet shanat nna sak hkrung nga ai mungkan masha (1 billion-ri mi) asak sum hkrum mat na mabyin hte matut nga ai.

Solar storm byin wa ai shaloi, matut mahkai jak ma hkra hten za mat na re. Mare kaba ni nsin sin mat nna, lu hka san hte malu masha galaw ai jak ni zim mat nhtawm, masha law law malu masha gara let si mat na re. Dai majaw, mare kaba hta nga ai masha (1billion-ri mi) asak mai sum mat ai lam ndau dat ma ai.

Jak hte myihprap wan ni hpe bai gram lajang la mai tim, shaning (10) ning daram aten la ra mat na re. Dai zawn gram lajang nga ai ladaw hta mung kahtap nna masha (1 billion-ri mi) bai asak sum mat lu ai. Dr. Michio Kaku, Professor of Theoretical Physics in the City College of New York of City, University of New York mung ndai lam byin wa na hpe grai tsang let ya kaw nna ndau shadum nga sai hku re. Ndai lam byin wa yang, mungkan gaw lai sai shaning (100) ning hkan na mabyin de bai htingnut gayin du wa mai ai (or) 1800 ning hkan na mabyin hku nga pra ra na re lam sawn tak da wu ai.

Ndai zawn re ai mabyin gaw 1859 ning hta n gun nau n kaba ai solar flare kalang byin lai wa sai. De a majaw, telegraph bungli yawng hkring ra mat ai mabyin byin yu sai. Solar storm gaw (11) ning hta kalang galoi mung abyin nga ai. Raitim, 2012 ning hta n gun kaba na masa nga ai majaw ndai zawn tsun shadum wa ai re.

Ndai mabyin hte matut nna, electronics hte bungli galaw nga ai nuclear reactor ni, radio satellite ni, telephone hte TV, internet hte kaga Bank bungli ni yawng hkring mat nna matut mahkai jak ma hkra mung hten mat na re. E-transaction bank amu ni hkring mat na re. Bank na gumhpraw ni nlu shaw la na re. Nuclear reactor ni a majaw matut jam jau na lam gaw tak sawn nlu ai daram yak nga ai. 2009 ning hta pru ai The world will end in 2012 ngu ai sumla hkrung gaw, Mayan Calendar a tawt sawn shapraw ai mahtai hta shamyet nna kayet da ai rai nga malu ai.

Ndai zawn mungkan htum wa na lam hpe lam amyu myu hku tsun nga ai hta, nkau mi gaw lam (7) hta npawt tawn nna sawn shapraw kahtap ma ai. Nuclear majan rai na kun? Gang hkau na Planet ni adawt hkat nna mungkan ndai mung hten lawm na kun? majan kaba byin na kun? Nuclear laknak a daw chyen rai nga ai biological virus weapon a majaw rai na kun, wan bum kaba kapaw nna nnang nawn kaba wa rai na kun nga nna myit ma ai. Raitm, NASA a yu maram ai hku nga yang lahta mabyin gaw 2012-2013 laman byin wa mai ai hpe sawk yu mu ma ai lam kahtap ndau dat nngai rai….

BBC a mahtai: http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-17295337