(This article translated directly from the original texts)
Daw II.
Mali Hka kau mayan na mare ni
Mali Hka a hkin gau shara mi kaw nna Jahpawt jau rawt mada jahproi nna yu dat yang, nau ntsan ai bum langai kaw, Kakhyens ni a nta yinwa hpe mu lu sai. Shanhte a nta aw-tsat le-tsat rai kaja wa bum marawn ting hta hpra ayai nga ai. Shara mi gaw mau na zawn bum ting hpe shakrin kau nna nta 2,3 sha nga ai. Dai shara kaw nna mare ting hpe mu mada nga ai. Lamu ga nem ai shara ni hkan gaw Sam (Shyan) ni nga ma ai. Sam nta ni gaw kaji ai law nna lachyawk mi mi rai nga ma ai. Mali hka hkin gai nkau shara hkan na mare ni hta shanhte a zeyat hte waranda ni hkan sa du hkrum shaga lu nngai. Chyum laika ni mung shara nkau hkan gaw garan jaw da lu nngai.
Shana jan du wa yang, htinggaw (25-30) daram nga ai Tha-bea-ben mare de du wa ga ai. Mali hka mung ndai kaw gaw grai gyip nna hpungla ja la ai majaw, li shap ai ni shani tup n gun dat dik ra ai shara rai nga ai. Nlung kumba hte lunghpa lung rawk ni bum kaw na hka hte htep jung nga nna, bum ntsa de gaw hpun maling pri rai nga ai. Ndai zawn re ai shara kaw, majoi mi hkawm na matu pyi yak la ai wa, gara hku shakrin kau nna hkai sha nga ma ai kun ngu ngai grai mau nngai.
Ndai shara kaw na deng (30) ram tsan ai kaw (Mwoon) ngu ai mare nga ai. Shanhte shaga ai ga gaw kaga ni hte nbung ai. Laika mung nlu ma ai. Yawng gaw Buddha hpung masha ni rai nna, shanhte na shanhte Sam amyu kaw na garan mat ai ni rai ga ai nga ma ai. Kaja wa, shanhte gaw Manmaw sinpraw maga de nga ai Paloungs hte Yiens amyu ni rai ma ai.
Li kaji tsawm mara mi hte Mali hka a hka hku de na yu wa ai (hpara poi sa ai) ni wa hkring sa ma ai. Shanhte shat shadu sha ngut ai hpang ngai hku nna Chyum Laika a Ga Shaka Ningnan daw nkau mi hpe hti dan we ai. Num ni law malawng Myen ga nchye ma ai. Marai langai mi ngai hpe ga byan ya ai. Mare na nkau mi mung sa madat ma ai. Yawng marai (50-60) ram rai ma ai. Wan mang kaji hta wan wut kra let, wan shadaw ni shatu nna yup tung du hkra madat ma ai. Hpang jahpawt jau rawt mada dat yang, hpaw mi langai anhte jawn lung wa ai li kaw sa dung nna ngai hpe la taw nga sai. Ngai shi hpe san ai, “hpa rai jahpawt jau jau wa mi ndai kaw dung nga ai law”, ngu yang, sara hpe nmu kau dat na tsang nna re, nga ai. Shi hte rau shi a madu wa mung sa du ai majaw Chyum laika mung gam ya kau da nngai. Law law wa sa hpyi ma tim, ngai hta mung lawm sa ai ma mat wa sai majaw, yawng hpe nlu garan da nngai.
Shani jan pungding nga wa ai ten hta, mali hka gyip (woi gang kumlai) de ganaw du lung wa saga ai. Hka hpungla ni jahtai katsu zawn shabawn nna lwi nga ai hka ntsa hku angwi sha hkin gau hku garet nna she mayun lung wa ra ga ai. Hka ka-ang hkan mung nlung kaba ni dung jawng nga ai. Nkau mi dawng 70-80 tsaw nna, ju jahkat kabaw da ai (shing nrai) prut kabrawk ai shara (furnace) kaw na kapaw ayai tawn da ai zawn rai nga ai. Bum ntsa daw de nam maling hkrai rai nga ai. Ndai bum a nhkrem maga mi de Kakhyens ni shanu nga ma ai.
Tsam mari hka gyip hpe lai kau da ai hte, nta chyinhka hpaw nna yu dat ai zawn nip sani re ai lamu ga, hka nu mung zim shingdi nna pyaw la ai dam pa mungkan langai hpe mu mada saga ai. Hka zunlawng langai a kata na mare kaji kaw jahkring mi hkring ga ai. Dai mare gaw (Khnoke Geo) rai nna hka kawn pe (60) dang tsaw nhtawm htinggaw (30) dang nga ma ai. Mare kata Magyeng hpun hte Ma-un hpun ni hkrai pri rai nga ai. Ndai zawn re ai mare galoi nmu yu ai majaw, nye a myit ni amyu mi nga hkra hkam sha nngai. Mare kata lagaw hte hkying hkum mi daram hkawm shinggrup yu ai hpang shanhte a pungyi jawng de sa du nngai. Punggyi (5) nga nna laika buk (3) hte hpara sumla kasha (52) tup tawn da ma ai. Dai punggyi ni hpe Kasa laika buk langai jaw kau da nngai. Mare salang wa a nta de bai gayin shang wa yang, dai yang e mare masha nkau mung hkan du wa nna nta hpring hkra dung nga masai. Mare masha ni rau ngai gun sa ai Chyum laika hti dan nna tsun sanglang hkat ai shaloi, “ndai mungkan hta nawku htung kaga nnga sai ngu she shadu ai wa” nga tsun wa ma ai. Hpang jahtum nhtoi hta je yang sharin shaga na Nga-rai lam hpe gaw myit lawm shajang ma ai. Dai mare kaw jan du mat nna hkring yup saga ai. Mare masha ni Bainam langai mung sat jaw ma ai.
Ref: The Baptist Missionary Magazine, Jornal of Mr. Kincaid, (Vol. XVIII. November, 1838. No.11), p. 34, 266-271. (Translated directly from the original texts).
Ga shaleng:
Jarit shingkrawn: Madin tawn ai shara, ga jarit masat.
Dinghput htingra: Shanu nga pra ai buga dum nta.
Bum pungding: Bum a tsaw dik ai ka-ang shara, (e.g Baw pungding).
Lachyawk mi: kachyi mi, (yi lachyawk mi hkyen, mam latup mi bang).
Jan pungding nga: Shani ka-ang hkying 12:00 lai re ai ten.
Hkau mawn: hku hkau, chye chyap ai.
Mung kang: Lamu hpungtang (Univers).
Rang rip ai: Roi jahkroi dang sha ai.
Shari madun: N gun madun, jahkrit shama rai grang da kat ai.
hka tang ai: Hka nsung ai, hka nau nhtat ai.
Gam ya: Manu shabrai nla ai sha tinang a rai hpe garan jaw ai.
Hpun jum: Wan ju hpun tawng jahkraw kaba ni.
Hka hpung gaw: Hka lam magaw ai shara ni.
Yin wa: Tinang a Yi hpe nta shatai nhtawm, htinggaw law law nga ai shara.
Tsun hka da ai: Ga tsun dawng daw ai, ga hpe htum hkra ntsun ai.
Mai byit: Si nat (or) pala lama ma hkra nna nsi ai pawt ka-un hkawm ai du sat matse.
No comments:
Post a Comment