Spirituality: Heavenly or Earthly (Wenyi Magam: Sumsing hte seng a ni (or) Dinghta bungli hta reng a ni)

Daw 1

Wenyi ngu ai ga gaw myi hte nmu lu nna jum magra mung nmai tim shinggyim hkum hkrang hte matut nga ra ai lam langai mi re nga nna Greek ga hku 'psyche' the soul or spirit ngu tsun ma ai. Hebre ni myit sawn shapraw da ai hku nga yang, soul gaw hkum hkrang nre, raitim soul nlawm yang asak nmai hkrung ai.

Yawng chye na ai ga hku nna 'asak' life (or) 'nbung' wind hte matut nga ai lam dan dawng wa sai (Roma 8:21-23). Hebrew ga hku nna gaw nephesh (soul) hte ruah (spirit) hpe tsun ma ai. N.N 2:7 hta shinggyim masha hpe Karai Kasang hpan hpajang dat ai shaloi n gup hta gawut bang dat ya ai gaw nephesh rai nga ai. Dai shaloi masha gaw 'living being'  sak hkrung ai wa tai wa nna Karai Kasang a nsa sa ai 'by God's breathing' rai wa sai. Dai kaw nna nephesh gaw hkum hkrang kaw na galoi mung nhka ai sha sak hkrung nga ladaw tup hta ru jung noi nga sai. Raitim, 'ruah' gaw nbung, nsa (Esaia 31:3; 40:7) masha a amtu sha nrai, hkrung mahkrung ni yawng grin nga lu na matu (Sh.k 33:6; 104:29-30) rai nga ai. Lahta na lahkawng pawng dat yang, nawku hpung gaw Wenyi magam hta galu kaba wa sai (Kasa 2:2). 

Lahta na ruah hte nephesh gaw Chyum Laika masa hku nna soul and spirit (wenyi hte asak) hku dan dawng wa nna, dai gaw shingra tara kata na sak hkrung lam langai hku chye na wa masai. Nsa hte sha nrai wenyi lawm ra ai, wenyi hte chyu nmai, asak lawm ra ai ngu ai lam tai wa sai. Sinna masha ni hku nna Wenyi magam (spirituality) ngu ai shaloi, shinggyim masha langai mi a matu ndai mungkan hta manu dawdan nlu ai ai lam re ngu mu masai. Dai majaw, ndai mungkan hta sak hkrung lam hpe shingdaw dawdan ga nga yang, Wenyi magam ngu ai gaw dinghta hte seng a ni, sumsing hte seng a ni ngu ai ga baw byin wa ra sai. 

Modern prat garai ndu yang na Hkristan makam masham gaw, si ai hpang sumsing mungdan de Wenyi du wa lu na matu Karai Kasang hpe kam sham ai lam re nga ma ai. Sumsing ngu ai de du wa lu na matu mung, Karai Kasang sha dang di lu ai. Shinggyim masha ni hku nna gaw, tara hkan ai, sara ni a ga madat ai, kam sham ai (nawku daw jau ai) hte mara raw ya hkat ai lam ni hte sha gayin taw nga ra sai. Dai majaw, Magwi hkrit yang jinglam de anin, nga ai zawn Karai Kasang kaw du wa na matu mung, Karai Kasang a garan kau ai nhkrum na matu mung Shi hte shani gahtep ai sakhkrung lam hpe madung tawng ra wa sai.

Anhte ni Wenyi hte magam bungli (or) makam masham hte magam bungli ngu nna mung tsun lang ga ai. Ndai hku tsun lang yang, hpa galaw timung masha a matu galaw ai zawn nrai, Madu a matu galaw ai hku galaw nga mu nga nna (Kolose 3:23) gaw bai tsun sai. Dai gaw hpa hpe tsun mayu a ta?