Postmodern prat a Hkristan mayak

Daw 1

Hkristan ngu ai byin pru wa ai aten kaw nna, Yesu a lam hpe myit lawm kam sham ai masha ni gaw, Shi a sak hkrung lam hpe kasi da nhtawm shinggyim hpawng hta awngdang ai sak hkrung lam hpe lu la na lam Chyum Laika ni hta la kap nna htai shaleng nga ma ai. Ndai hku htai la mat wa ai lam gaw, Hkristan sak hkrung lam ngu ai hpe kam sham ai ni yawng chye na nna hkan sa lu na matu rai nga ai. Ndai ‘Postmodern prat a Hkristan mayak’ ngu ai ga baw npu kaw lawu na lam masum hpe madung tawn nna Yesu a sak hkrung lam kaw kasi la na lam myit yu ra wa sai. 1) tsa dan hpe ‘dang kau ai’ Yesu a sak hkrung lam, (victory over the power of evil), 2) shinggyim masha ni a matu ‘za kau ai’ Yesu a sak hkrung lam (sacrifice), hte 3) kam sham ai masha ni ‘hkan galaw na’ matu kasi, (example for follow) lam ni tsa ban hte ban htai la hkan sa nga ai. Ndai ten hta, postmodern prat du wa ai shaloi gara hku kaning re ai Hkristan sak hkrung lam hpe madung tawn ra nga ai lam Hkristan sara kaba ni law law wa myit yu nna hkrang gran shapraw hpang mat wa masai. Lawu na lam gaw, daw langai hta tsun ai tsa dan hpe dang kau na lam ngu ai npu kaw na kaji mi rai nga ai.

Yesu a sak hkrung ten ladaw kaw nna shaning hkying mi (AD 1000) du hkra, hkristan ni a sak hkrung lam gaw, tsa dan hpe dang kau ai sak hkrung lam (victory over the power of evil) hpe madung tawn nna nawku hpung hta sakse hkam hkaw tsun let sasana galaw lai wa masai. Yesu gaw Karai Kasang a kasha majing re hte maren, Karai Kasang kaw na atsam (power) hte tsa dan hpe dang kau nu ai majaw, Yesu gaw ningnan hpan da ai Adam tai wa sai. Shawng na Adam gaw Edin sun e naw rai yang, tsa dan hpe sum kau sai, ngu ai hpe chyum laika ga shaka ningnan ting hta shadan shadawng nga ai ngu nna htai la hkaw tsun sharin achyin let hkan sa sak hkrung lai wa masai lam chyum masa hpaji a ka matsing da ai labau ni hta asan sha mu lu nga ai.

Ndai zawn htai la na lam gaw, Yesu a sak se hkam hkaw tsun ai sasana hkrun lam hta Wenyi powers atsam marai hte sha byin lu ai lam chyum laika gaw sak se hkam nga ai nga ma ai. Raitim, Yesu a marai hkumm hte power ngu ai hpe ndang kalang shara mung byin shangun nga ai. Ga shadawn: Yawhan laika ting hta yu ai shaloi, Yesu a atsam marai the Powers a lam hpe 70 jan lang hta n yawm ai ka bang da nga ai. Yawhan laika ting hta tsa dan gaw mungkan ga a nhkru nhkra ai hte jahten shaza ai wa re hku nna mu lu na ga ai. Hkristu chyu sha ninghtoi hkum tai wa sai (Yh 1:9) Shi a ninghtoi dai gaw Shi kaw na nrai; Karai Kasang kaw na re lam tsun nga ai (Yh 14:30). Yesu du sa wa ai majaw mungkan ga gaw je yang daw dan ai hkrum sana rai salu ai (Yh 16:11). Hkawhkam kasha Madu Yesu chyu sha nat ni hpe shaden kau nna up nga na rai sai (Yh 12:31). Dai majaw, “ngai gaw mungkan ga hpe awng dang kau ni ai ((Yh16:33) nga ai.

Raitim, Kasa ni a prat du wa ai shaloi, Pawlu gaw Yesu a lam hpe loi mi shai ai hku (or) grau sang lang ai hku mahtang gayin tsun wu ai. “anhte dang kau ra ai tsa dan gaw hkum shan hte asai hte seng ai lam nrai” ngu wu ai (Ephesu 6:12). Kaja wa Hkristan ni dang kau ra ai gaw, uphkang ai ningbaw ningla ni a n tara ai hku jai lang nga ai powers hpe adawt ai amu re lam tsun nga ai. Ndai lam hpe moi shawng na Hkristan ni hkan galaw ma sai.

Lahta na lam hpe Pawlu hku nna gara hku mi tsun yang tsun da u ga, tsa ban 4 ten  Constantine wa Hkristan gale wa ai shani kaw nna; powers of evil (or) power of authority gaw hpung hta bai shang hpang wa sai. Nawku hpung ngu ai gaw kam sham ai wuhpung wuhpawng ni tsawra hku hkau let jawm de zup ai shara rai wa sai. Dai kaw, kanawn mazum hku hkau lam hte shinggyim wuhpawng hte seng ai mahku mara lam ni law htam wa sai rai nna Karai Kasang a mungga gaw tsa dan hpe dang kau ra ai hpe tsun htai lai dam tim; kaja wa hkaw tsun ai gaw “love” tsaw ra ai myit a lam, Karai Kasang gaw tsawra ai wa re, ngu ai lam ni hpe madung tawn hkaw tsun sharin achyin nga masai. Dai majaw, Nawku hpung gaw perfect society (or) Utopia hkum tsup ai shinggyim community byin tai wa lu na de gayin du wa sai. Dai gaw hkrit tsang hpa hpe shabyin na lam nmaw she bai rai wa sai.

Ndai hku nna nawku hpung gaw tsa dan hpe dang kau na de nrai; tsa dan hte rai tim, kaja ai hte raitim tsawra hku hkau let kanawn mazum sak hkrung ai lam ngu ai de gayin du wa sai. Hpang jahtum, nawku hpung gaw shinggyim masha a lapran myi man pa wa nna, Nawku hpung a hpung woi ni mung hkawhkam ni zawn, du ni zawn rai ngwi pyaw ai hte arawng sadang hpring tsup let tsawm htap ai htingnu ni hta ning ngai nga nna shanhte ni a hpung gaw perfect society de gale wa sai.

Ndai hkring htawng gaw, tsa ban 20 ladaw du wa ai shaloi, Hkristan prat gaw tsaw htum ai society a structure de du wa lu sai ngu hkap la ma sai. Dai lam gaw Karai Kasang a tsawra ai lam (message of love) hta maju jung ai mungga hte mungkan gaw dinghku langai zawn Karai Kasang a up hkang ai npu e mungdan ni shada da tsaw ra makyit mahkai let ngwi pyaw ai lam nmaw de jahkrang dat lu sai nga nna kabu ai ga tsun nga ma ai.

Raitim, tsa ban 20^th hta pra ai Hkristan ni nan mungkan hta majan kaba lahkawng hpe shabyin nna, masha wan kaba a asak hpe lahpawt lama di kau manu ai.  Ndai zawn shabyin ai aten hpe Hkristan ni a tsaw dik ai nga sat nga sa lam hku lama teng masat nna naw hkaw tsun ga yang gaw, Hkristan sak hkrung lam a manu nam nak ndai, du na ten a matu tsang shara kaba shabyin ya nga sai nrai ni? Ngu ga san san na lam pru wa ra ai.